Giải ngố Tor Browser – Phần 1: Làm sao để ẩn danh mà không tốn tiền

Như đã hứa hẹn ở Giải ngố Proxy Server – Phần 3: Thanh niên không có tiền đòi xài Proxy Server và cái kết, tôi xin tiếp tục câu chuyện về các giải pháp miễn phí mà cụ thể là trình duyệt Tor. Đây có thể xem như là giải pháp thay thế cho việc sử dụng “Free Proxy List” hay “Free web proxy” để đạt mục đích ẩn danh khi duyệt web.

Việc phải sử dụng thêm một trình duyệt nữa thật sự đi ngược lại với nguyên tắc hạn chế cài cắm phần mềm nhưng vì cơm áo gạo tiền tôi cũng đành phải bấm bụng mà làm thôi. Tuy nhiên nếu bạn thấy ổn với việc cài cắm thêm này thì trình duyệt Tor rất đáng để thử.

Trước tiên, dù không muốn nhưng chúng ta cũng phải nói sơ qua về nguyên lý hoạt động của Tor Network. Và như mọi khi, tôi sẽ cố gắng tóm lược theo cách “mì ăn liền” nhất có thể.

Sơ đồ này nhìn hơi rối rắm nhưng tôi nghĩ một số điểm quan trọng cần lưu ý như sau:

1. Dữ liệu của chúng ta sau khi ra khỏi máy tính (bên trái) qua Network Card sẽ không chạy thẳng một mạch đến trang web mong muốn (Destination Server) mà sẽ phải đi lòng vòng qua các Node khác trước (Node có thể tạm hiểu là các Máy tính khác trên internet cho nhanh);
2. Từ Network Card của chúng ta, dữ liệu sẽ chui vào 1 đường hầm mã hóa Transport Layer Security (TLS) để chạy đến Entry Node để bảo đảm mấy đứa bên ngoài hầm không hóng hớt được gì (Tôi chưa nhìn thấy tận mắt những nghe nói thế nên hình dung chắc cũng giống chui qua hầm Thủ Thiêm nhưng có trạm soát vé 2 đầu);
3. Qua mỗi Node, một Key (khóa) mới sẽ được sử dụng để mã hóa dữ liệu nên mỗi Node cũng méo biết được cái thằng trước và sau nó gửi cái gì (về mặt lý thuyết nhé, còn thực tế có nhiều thuyết âm mưu lắm, muốn bàn chắc phải đến Part 100 mới đủ);
4. Entry Node và Exit Node được chọn từ danh sách các Node thuộc Tor Network phân bố trên thế giới và sẽ luôn thay đổi (người ta nói thế!) để tránh việc bị phục kích ở 2 đầu cố định của network.

Về nguyên lý, có thể còn nhiều điều khác cần bàn thêm nhưng với tinh thần chung của Dummytip (cố gắng nói lý thuyết càng ít càng tốt vì nói nhiều thì khả năng sai càng nhiều!), tôi nghĩ chúng ta sẽ chuyển ngay sang phần sử dụng cho máu. Để sử dụng Tor, Tor Browser không phải là giải pháp duy nhất. Một số giải pháp khác như Tortilla thậm chí còn có nhiều ưu điểm hơn hẳn tuy nhiên xét về phương diện cài đặt/ sử dụng thì hơi xa rời quần chúng. Do vậy, trong phạm vi bài này, tôi xin chỉ tập trung vào Tor Browser vì nhìn chung quá trình cài đặt/ sử dụng không quá phức tạp, các nội dung rối rắm khác tôi xin hẹn vào dịp khác.

Cũng như các trình duyệt khác, trước khi có thể sử dụng, việc trước tiên luôn là download và cài đặt. Bạn có thể search hoặc theo liên kết https://www.torproject.org để đến trang chủ của Torproject (tôi nghĩ bạn nên search và kiểm tra theo link trên cho chắc).

Kế đến hiển nhiên là bấm vào mục Download Tor Browser, và lựa chọn hệ điều hành tương ứng để download.

Ở đây có một điểm quan trọng chỗ Sig như tôi đánh dấu. Nếu bạn click vào sẽ thấy thông tin tương tự như sau.

Nếu bạn thực sự rất nghiêm túc trong việc ẩn danh thì thông tin Sig trên sẽ giúp bạn bảo đảm download đúng hàng còn zin chưa bị mông má lại (bạn có thể dùng từ khóa verify Tor Browser's signature để xem thêm thông tin, cái này hơi lê thê nên nói ở đây dễ lan man).

Vì Tor Browser thực chất dựa trên FireFox nên quá trình cài đặt thực sự không có gì để bàn thêm. Chúng ta đi nhanh đến việc sử dụng Tor Browser trong lần chạy đầu tiên. Với giả định rằng phần lớn chúng ta đều may mắn để có thể kết nối trực tiếp đến Tor Network nên tôi chỉ minh họa cho tình huống đơn giản nhất như sau.

Sau khi bấm chọn Connect, bạn có thể đi pha cafe để cho máy móc có thời gian xử lý.

Sau đó nếu thấy màn hình chào mừng như sau thì bạn ngon ăn rồi đấy.

Tôi định nói thêm một số thiết lập ban đầu cho Tor Browser nhưng cái này lại liên quan đến các lưu ý quan trọng khác trong quá trình sử dụng nên tôi xin trình bày riêng ở Phần 2: Cách thiết lập nhanh Tor Browser để chạy sau 69 giây.